_Co oznacza Ekoprojektowanie i dlaczego jest ważne dla firm oraz środowiska?
autor
Erik Rieger
Principal Business Analyst
1 listopada 2024
Czas czytania: 6 minut
Ekoprojektowanie (ecodesign) to proces tworzenia produktów i usług, który uwzględnia kwestie środowiskowe na każdym etapie ich powstawania.
Jego celem jest zmniejszenie ekologicznego śladu produktu w całym jego cyklu życia, ponieważ aż 80% wpływu na środowisko jest określane już na etapie projektowania.
Ekoprojektowanie i gospodarka o obiegu zamkniętym są ściśle powiązane. Zakładają, że ekologiczne produkty po zakończeniu swojego cyklu życia stają się surowcami do tworzenia nowych. Już podczas tworzenia koncepcji (projektowania produktu) uwzględnia się więc przyszłe zastosowania produktu oraz ponowne wykorzystanie materiałów, z których powstanie.
Projektowanie z troską
Ekoprojektowanie produktów skupia się na kilku aspektach, takich jak:
Mniejsze zużycie materiałów – zmniejszenie ilości materiałów i ograniczenie zużycia energii potrzebnych do produkcji, co ogranicza wyczerpywanie zasobów oraz emisję zanieczyszczeń.
Możliwość recyklingu – priorytetem są materiały łatwe do zidentyfikowania, ponownego użycia lub recyklingu, co ułatwia zarządzanie odpadami, demontaż produktu, zmniejsza wydobycie surowców i oszczędza energię.
Zastosowanie biomateriałów – może to być materiał jednorodny lub naturalny materiał biodegradowalny.
Trwałość produktów – wybór materiałów o długiej żywotności sprawia, że nowe produkty wytrzymują dłużej, a to wydłuża ich cykl życia.
Wielokrotne użycie – ekologiczne produkty są projektowane z myślą o więcej niż jednym zastosowani, możliwości ich ponownego użycia i recyklingu.
Redukcja emisji – np. mniejsze rozmiary produktów wpływają pozytywnie na redukcję emisji CO2, dzięki oszczędności paliwa podczas transportu.
Innowacje – nowe technologie pozwalają na lepsze zarządzanie danymi, a co za tym idzie podejmowanie bardziej świadomych decyzji związanych z efektywnością użytkowania produktów i ich zrównoważonym utrzymaniu.
Przekaz ekologiczny – zrównoważone projektowanie wspiera ekologiczną świadomość poprzez subtelne przesłania zawarte w samym produkcie. Producenci traktują zrównoważoną produkcję jako atut swojej marki oraz przewagę konkurencyjną.
Podsumowując, konsumenci coraz częściej wybierają marki, które wykazują odpowiedzialność ekologiczną, co skłania firmy do myślenia długoterminowego. Dodatkowo, w obliczu rygorystycznych regulacji dotyczących zrównoważonego rozwoju (m.in. Europejski Zielony Ład), ekoprojektowanie produktów staje się niezbędne. Pozwala firmom spełniać wymogi prawne oraz przygotować się na przyszłe zmiany, minimalizując ryzyko i budując trwałą pozycję na rynku.
Wprowadzenie ekoprojektowania do strategii biznesowej to nie tylko krok w kierunku zrównoważonego rozwoju, ale również istotny element budowania przewagi konkurencyjnej.
Przykłady ekoprojektowania – inicjatywa na rzecz zrównoważonych produktów
Przykładami produktów zaprojektowanych z myślą o aspektach ekologicznych (takich jak zrównoważone wyroby włókiennicze, odzysk opakowań czy upcykling) są:
Biodegradowalne meble (np. firmy Kartell, produkowane z bioplastiku),
jadalne kubki do kawy, czy sztućce, na przykład marki Twiice,
szczoteczki do zębów wykonane z plastiku odzyskanego z oceanów przez organizację The Ocean Cleanup: https://theoceancleanup.com/,
ubrania i obuwie z recyklingowanych materiałów (Patagonia),
biżuteria wykonana z organicznego złota (Fairmined)
Do zrównoważonych rozwiązań skłaniają się marki będące częścią przemysłu fast fashion, natomiast coraz popularniejsze stają się również firmy skupione wyłącznie na projektowaniu odzieży i akcesoriów z materiałów przyjaznych dla środowiska, czy sklepy skupiające ekologiczne marki, działające w duchu zero-waste (np. wielorazówka).
Certyfikaty i standardy – ekoprojektowanie w biznesie
Istnieją zasady ekoprojektowania, które potwierdzają zrównoważony charakter produktów. Dwa najpopularniejsze standardy, to:
Cradle to Cradle (C2C)
ten standard ocenia ekologiczność projektów w pięciu kluczowych obszarach: zdrowie materiałów, ponowne użycie materiałów, odnawialne źródła energii, zarządzanie wodą oraz sprawiedliwość społeczna. Aby uzyskać certyfikat Cradle to Cradle, firma musi przejść audyt prowadzony przez akredytowaną jednostkę certyfikującą. Produkt jest oceniany na podstawie wyżej wymienionych kryteriów i otrzymuje certyfikat na jednym z pięciu poziomów: Basic, Bronze, Silver, Gold lub Platinum.
ISO 14001
najpopularniejszy międzynarodowy standard systemu zarządzania środowiskowego (EMS). Certyfikat ten potwierdza, że firma dba o środowisko naturalne i podejmuje działania na rzecz minimalizowania wpływu swojej działalności na środowisko, w tym także podczas projektowania produktów.
Aby uzyskać certyfikat ISO 14001 (należący do rodziny standardów ISO 14000), firma musi wdrożyć system zarządzania środowiskowego zgodnie z wymaganiami standardu i przejść pozytywnie audyt przeprowadzony przez niezależną jednostkę certyfikującą uznaną przez ISO.
Zdobycie certyfikatów i utrzymanie standardów zrównoważonego projektowania przynosi korzyści zarówno wizerunkowe, jak i operacyjne, wspierając zrównoważony rozwój oraz odpowiedzialność społeczną firm.
Ecodesign – korzyści:
Redukcja kosztów długoterminowe oszczędności wynikające z mniejszego zużycia materiałów i energii w procesach produkcji, co przekłada się na zmniejszenie emisji i zwiększenie efektywności.
Wizerunek i reputacja marki przyjmując zrównoważone praktyki, firma staje się odpowiedzialnym obywatelem korporacyjnym, co wzmacnia jej reputację.
Przewaga konkurencyjna w miarę wzrostu świadomości ekologicznej konsumentów, firmy oferujące zrównoważone produkty i usługi zyskują przewagę nad konkurencją.
Zgodność z przepisami obecne przepisy dotyczące zrównoważonego rozwoju wymagają, aby firmy stosowały ekoprojektowanie produktów, jeśli chcą uniknąć kar.
Co więcej, odkąd Komisja Europejska celem wzmocnienia w UE gospodarki obiegu zamkniętego przedstawiła paszport produktu, aspekty takie jak ekoprojektowanie produktów, zrównoważona produkcja, upcykling, zarządzanie odpadami oraz ograniczenie zużycia energii stały się jeszcze bardziej istotne. Firmom zależy, aby niwelować swój negatywny wpływ na środowisko, a zwiększać efektywność energetyczną. Paszport produktu został bliżej przedstawiony w artykule TT PSC: https://ttpsc.com/pl/blog/zrownowazone-projektowanie-w-cyklu-zycia-produktu-green-innovation-insights/
Ekoprojektowanie i zarządzanie cyklem życia produktu (PLM)
Oferta ecoPLM od TT PSC to holistyczne podejście do zrównoważonego rozwoju produktów. Pomaga firmom zarządzać ich produktami w sposób przyjazny dla środowiska na wszystkich etapach – od projektowania przez produkcję, aż po użytkowanie i koniec życia produktu. Włączanie zrównoważonych materiałów do systemów PLM umożliwia firmom tworzenie ekologicznych, ekonomicznie opłacalnych produktów, które spełniają wymagania regulacyjne.
Czym jest dyrektywa PPWR i jak wpłynie na polskich producentów
W obliczu rosnącego kryzysu klimatycznego i gwałtownego wzrostu ilości odpadów, szczególnie opakowaniowych, Unia Europejska podejmuje szereg działań mających na celu ochronę środowiska i zasobów naturalnych. Co roku w UE generuje się ponad 80 milionów ton odpadów opakowaniowych, a prognozy wskazują, że bez podjęcia działań liczba ta będzie nadal rosnąć. Wiele z tych opakowań nie trafia […]
Zrównoważony rozwój i standardy ESG w motoryzacji dzięki rozwiązaniom PLM
Zrównoważony rozwój w motoryzacji to dziś nie tylko trend, ale konieczność wynikająca z rosnących wymagań regulacyjnych (ESG, EU Green Deal), oczekiwań konsumentów oraz presji na redukcję emisji CO₂ i wdrażanie gospodarki o obiegu zamkniętym. Kluczowym narzędziem wspierającym firmy w tym procesie są nowoczesne systemy PLM, które pozwalają skutecznie realizować cele ESG i przeprowadzać zieloną transformację. […]
Digital Thread a Digital Twin – najważniejsze różnice i zastosowania
W erze dynamicznej cyfryzacji przemysłu, idee takie jak digital twin (cyfrowy bliźniak) i digital thread (cyfrowy wątek) zyskują na znaczeniu jako elementy transformacji cyfrowej. Choć często używane zamiennie, oznaczają różne, niemniej powiązane ze sobą koncepcje. Zrozumienie ich istoty oraz wzajemnych relacji pomaga podjąć decyzję o inwestycji w innowacje. Definicje kluczowych pojęć Przemysłowy cyfrowy bliźniak (Digital […]
Jak mierzyć zwrot z inwestycji (ROI) w PLM dla sektora zbrojeniowego?
Product Lifecycle Management (PLM) to narzędzie, które w przemyśle zbrojeniowym pełni istotną rolę w zarządzaniu cyklem życia produktów – od koncepcji po zakończenie eksploatacji. Dzięki PLM możliwe jest efektywne monitorowanie i optymalizowanie każdego etapu produkcji i użytkowania sprzętu wojskowego. Z racji wysokich kosztów implementacji tego typu systemów, precyzyjne mierzenie zwrotu z inwestycji (ROI) jest niezwykle […]
PLM w sektorze zbrojeniowym – strategiczne kroki dla CTO
Główne wyzwania w branży zbrojeniowej Branża zbrojeniowa stoi w obliczu szeregu wyzwań wynikających zarówno z czynników zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Zrozumienie tych aspektów jest kluczowe dla skutecznego zarządzania, planowania strategicznego oraz wdrażania nowoczesnych narzędzi PLM. Czynniki zewnętrzne i ich wpływ Czynniki wewnętrzne jako wyzwania technologiczne i organizacyjne Dowiedź się więcej Przemysł zbrojeniowy a wyzwania technologiczne […]
Cyfrowa transformacja w motoryzacji: Jak PLM zmienia przemysł motoryzacyjny
Współczesny przemysł motoryzacyjny stoi w obliczu dynamicznych zmian, wynikających z konieczności dostosowania się do globalnych trendów technologicznych, ekologicznych i ekonomicznych. Cyfrowa transformacja sektora motoryzacyjnego to proces, który odgrywa kluczową rolę w sprostaniu tym wyzwaniom. W tym kontekście zarządzanie cyklem życia produktu (PLM), dzięki cyfrowej transformacji, staje się niezbędnym narzędziem wspierającym skuteczne wdrożenie nowoczesnych rozwiązań i […]
PLM i projektowanie modułowe: korzyści z wdrożenia zarządzania wariantami
Odkryj, jak zarządzanie wariantami rewolucjonizuje projektowanie produktów w PLM. Nasz najnowszy artykuł zgłębia, w jaki sposób modułowe podejście do projektowania i produkcji może przekształcić procesy biznesowe, oferując przewagę konkurencyjną i ulepszając zarządzanie danymi. Poznaj kluczowe korzyści, wyzwania i strategie wdrażania zarządzania wariantami, aby maksymalizować efektywność i innowacyjność w Twojej firmie. Przygotuj się na nową erę w inżynierii i zarządzaniu produktami!
Jak Windchill MPMLink usprawnia produkcję w branży motoryzacyjnej
Optymalizacja procesów produkcji samochodów i zarządzanie złożonymi łańcuchami dostaw stanowią wyzwania, przed którymi stoi współczesny przemysł motoryzacyjny. W miarę jak sektor ten rozwija się, producenci samochodów poszukują bardziej efektywnych i elastycznych rozwiązań, aby pozostać konkurencyjnymi na dynamicznie zmieniającym się rynku. W obliczu rosnącej cyfryzacji oraz wprowadzania zasad Przemysłu 4.0, producenci samochodów poszukują i testują innowacyjne […]
Systematyczne podejście do zrównoważonego projektowania
Zrównoważone projektowanie produktów to podejście, które uwzględnia aspekty środowiskowe i ekonomiczne na każdym etapie cyklu życia produktu. Zrównoważony rozwój oraz wpływ na środowisko stały się czwartym kluczowym wskaźnikiem efektywności (KPI) w procesie tworzenia produktów, obok tradycyjnych miar, takich jak czas, koszt i jakość. Wpływ na środowisko naturalne – projektowanie dla zrównoważonego rozwoju Przyjęcie ram projektowania […]
Zrównoważone projektowanie w cyklu życia produktu – Green Innovation Insights
Projektowanie z myślą o zrównoważonym cyklu życia to nie tylko koncepcja, ale konieczność w dzisiejszym świadomym ekologicznie świecie. Przyjmując praktyki zgodne z dyrektywą EcoDesign, wykorzystując Cyfrowe Paszporty Produktów i stosując technologie takie jak CCS, branże mogą znacznie zmniejszyć swój wpływ na środowisko. Przy wsparciu rozwiązania GreenPLM, firmy mogą płynnie zintegrować te praktyki ze swoimi działaniami, torując drogę do zrównoważonej i zyskownej przyszłości.