System kaucyjny w Polsce — szansa czy wyzwanie?

Od 1 października  2025 roku w Polsce zacznie obowiązywać powszechny system kaucyjny obejmujący wybrane opakowania po napojach. To największa zmiana w krajowym systemie gospodarowania opakowaniami od lat. Przedsiębiorstwa z branży FMCG, sieci handlowe, operatorzy logistyczni i recyklerzy stoją dziś przed wyzwaniem nie tylko organizacyjnym, ale przede wszystkim informatycznym.

Dlaczego właśnie IT odegra kluczową rolę? Bo system kaucyjny to przede wszystkim ogromne ilości nowych danych: o produktach, opakowaniach, transakcjach, zwrotach, przepływach finansowych, efektywności zbiórki czy wreszcie raportowaniu zgodności. Skala tej zmiany sprawia, że bez dobrze przygotowanego zaplecza cyfrowego trudno będzie sprostać wymaganiom ustawodawcy i partnerów biznesowych.

Polski System Kaucyjny (PSK) – zasady działania

Polski system kaucyjny, którego operatorem będzie konsorcjum Polski System Kaucyjny S.A., obejmie:

  • butelki plastikowe jednorazowe do 3 litrów (PET),
  • puszki metalowe do 1 litra,
  • szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 litra.

W praktyce oznacza to, że przy zakupie napojów w tych opakowaniach konsument zapłaci dodatkowo kaucję w wysokości 50 groszy dla butelek PET i puszek metalowych oraz 1 zł dla szklanych butelek , którą odzyska po zwrocie pustego opakowania do dowolnego punktu odbioru (system zwrotu kaucji).

Sieci handlowe i sklepy o powierzchni powyżej 200 m² będą obowiązkowo prowadzić zbiórkę zwrotów, a mniejsze sklepy będą mogły przystąpić do systemu dobrowolnie. Obowiązkiem producentów i importerów będzie z kolei wprowadzenie na rynek oznakowanych produktów oraz raportowanie wprowadzanych ilości. Tak, na ten moment, wyglądają zasady działania systemu kaucyjnego.

Celem ustawodawcy jest osiągnięcie bardzo wysokich poziomów zbiórki:

  • do 2029 roku ma to być 90% dla butelek PET,
  • oraz wysoki udział recyklatu w produkcji nowych opakowań.

W założeniu ma to ograniczyć ilość odpadów trafiających do środowiska oraz zapewnić stabilny, wysokiej jakości strumień surowców wtórnych.

System kaucyjny w liczbach

Aby uświadomić sobie skalę wyzwania, spójrzmy na kilka danych:

  • Rocznie na polski rynek trafia ok. 12–13 miliardów opakowań po napojach (PET, aluminium, szkło).
  • Szacuje się, że już w pierwszym roku działania systemu nawet 80–90% z nich ma wracać do obiegu.
  • Każdy zwrot opakowania to osobna operacja, która generuje dane wymagające ewidencji, rozliczenia i raportowania.

Takiej skali nie obsłuży żaden system arkuszy kalkulacyjnych ani ręczne raportowanie. Konieczne są stabilne, zintegrowane i skalowalne rozwiązania IT.

produkcja butelek

5 kluczowych wyzwań cyfrowych dla FMCG w systemie kaucyjnym

Pełna kontrola danych o opakowaniach

Podstawą systemu kaucyjnego jest precyzyjna identyfikacja każdego opakowania objętego kaucją: materiał, pojemność, kod EAN, czas wprowadzenia do obiegu. W praktyce oznacza to konieczność uporządkowania i ujednolicenia danych produktowych w systemach zarządzania produktami (PLM) oraz systemach ERP.

Nieprecyzyjne dane mogą prowadzić do błędnych rozliczeń kaucji, problemów w raportowaniu oraz kar finansowych.

Integracja z operatorem systemu kaucyjnego

Firmy FMCG będą musiały na bieżąco wymieniać dane z centralnym systemem operatora — Polski System Kaucyjny S.A.: zarówno na etapie wprowadzania produktów na rynek, jak i późniejszych zwrotów. To wymaga wdrożenia stabilnych integracji systemów IT — od ERP i WMS po platformy e-commerce i raportowania środowiskowego.

Monitoring zwrotów i logistyki zwrotnej

Zwroty opakowań będą generować nowe strumienie danych logistycznych — skąd, kiedy i ile opakowań wróciło, jaką ścieżkę logistyczną pokonują surowce wtórne. Sprawne zarządzanie tymi procesami wymaga wdrożenia narzędzi do IoT, monitoringu floty urządzeń (recyklomatów) oraz analiz predykcyjnych wspomagających planowanie logistyki zwrotnej.

Automatyzacja raportowania i compliance

Nowe przepisy nakładają na firmy obowiązek precyzyjnego raportowania poziomów zwrotu, recyklingu, masy wprowadzonych opakowań, a także śledzenia poziomu wykorzystania recyklatu w produkcji. Manualne zbieranie tych danych na skalę całej organizacji stanie się praktycznie niemożliwe. Automatyzacja raportowania to kluczowy element cyfrowego przygotowania firmy.

Bezpieczeństwo danych i zgodność z przepisami

Systemy przetwarzające dane o transakcjach kaucyjnych będą obsługiwać zarówno wrażliwe dane klientów końcowych, jak i poufne informacje finansowe i środowiskowe. Zgodność z RODO, cyberbezpieczeństwo i kontrola dostępu do danych będą musiały być priorytetem przy projektowaniu całej architektury IT obsługującej system kaucyjny.

System kaucyjny jako impuls do cyfrowej dojrzałości FMCG

Choć stworzenie systemu kaucyjnego dla wielu firm może być dziś źródłem niepokoju, dobrze zaprojektowane podejście do cyfryzacji procesów zarządzania opakowaniami może przynieść długofalowe korzyści:

  • Porządek i spójność danych produktowych Lepsza kontrola nad cyklem życia opakowań i kosztami opakowaniowymi
  • Automatyzacja obowiązków compliance i raportowania ESG
  • Większa efektywność logistyki zwrotnej
  • Dane dla planowania produkcji i analiz konsumenckich

Jakie systemy IT warto wziąć pod uwagę

W Transition Technologies PSC rekomendujemy podejście całościowe, które obejmuje następujące obszary technologiczne:

PLM (Product Lifecycle Management)

Systemy PLM pozwalają zarządzać kompletną informacją o produkcie i opakowaniach na każdym etapie cyklu życia — od projektu po wycofanie z rynku. To one stają się podstawowym źródłem wiarygodnych danych o opakowaniach na potrzeby systemu kaucyjnego.

IoT & Device Monitoring

Monitoring urządzeń zbiórki opakowań (recyklomaty, automaty zwrotne), bieżący nadzór nad ich stanem technicznym i serwisem.

Systemy integracyjne (API Management, Middleware)

Łączenie systemów wewnętrznych z centralnym systemem operatora kaucyjnego, a także z logistyką, ERP, finansami i raportowaniem ESG.

Big Data & Predictive Analytics

Analiza efektywności zbiórki, prognozowanie zwrotów, planowanie logistyki zwrotnej w oparciu o dane historyczne i predykcyjne.

Rozwiązania ESG i compliance

Automatyczne generowanie raportów dla regulatorów oraz zarządzanie celami środowiskowymi organizacji.

Podsumowanie

Wdrożenie systemu kaucyjnego to nie tylko nowa regulacja — to impuls do uporządkowania i cyfryzacji zarządzania opakowaniami w całym łańcuchu wartości FMCG. Dobrze przygotowana warstwa IT pozwoli nie tylko spełnić wymagania prawne, ale także zwiększyć kontrolę nad danymi, efektywność procesów logistycznych i przewagę konkurencyjną w coraz bardziej zrównoważonym otoczeniu biznesowym. Raz jeszcze przypominamy, że uruchomienie systemu kaucyjnego w Polsce planowane jest na 1 października 2025 roku.

W Transition Technologies PSC łączymy wieloletnie doświadczenie w pracy dla sektora FMCG z zaawansowanymi kompetencjami w obszarach PLM, IoT, integracji systemów oraz analityki danych. Pomagamy naszym klientom nie tylko wdrożyć wymagane systemy IT, ale także tak je zaprojektować, aby przynosiły wymierne korzyści biznesowe. 

Chcesz porozmawiać o przygotowaniu Twojej organizacji na system kaucyjny?

Skontaktuj się z nami.

_Wszystkie wpisy z tej kategorii

blogpost
Artykuły

Czym jest dyrektywa PPWR i jak wpłynie na polskich producentów

W obliczu rosnącego kryzysu klimatycznego i gwałtownego wzrostu ilości odpadów, szczególnie opakowaniowych, Unia Europejska podejmuje szereg działań mających na celu ochronę środowiska i zasobów naturalnych. Co roku w UE generuje się ponad 80 milionów ton odpadów opakowaniowych, a prognozy wskazują, że bez podjęcia działań liczba ta będzie nadal rosnąć. Wiele z tych opakowań nie trafia […]

Czytaj więcej
blogpost
Artykuły

Zrównoważony rozwój i standardy ESG w motoryzacji dzięki rozwiązaniom PLM

Zrównoważony rozwój w motoryzacji to dziś nie tylko trend, ale konieczność wynikająca z rosnących wymagań regulacyjnych (ESG, EU Green Deal), oczekiwań konsumentów oraz presji na redukcję emisji CO₂ i wdrażanie gospodarki o obiegu zamkniętym. Kluczowym narzędziem wspierającym firmy w tym procesie są nowoczesne systemy PLM, które pozwalają skutecznie realizować cele ESG i przeprowadzać zieloną transformację.  […]

Czytaj więcej
blogpost
Artykuły

Digital Thread a Digital Twin – najważniejsze różnice i zastosowania

W erze dynamicznej cyfryzacji przemysłu, idee takie jak digital twin (cyfrowy bliźniak) i digital thread (cyfrowy wątek) zyskują na znaczeniu jako elementy transformacji cyfrowej. Choć często używane zamiennie, oznaczają różne, niemniej powiązane ze sobą koncepcje. Zrozumienie ich istoty oraz wzajemnych relacji pomaga podjąć decyzję o inwestycji w innowacje. Definicje kluczowych pojęć Przemysłowy cyfrowy bliźniak (Digital […]

Czytaj więcej
blogpost
Artykuły

Jak mierzyć zwrot z inwestycji (ROI) w PLM dla sektora zbrojeniowego?  

Product Lifecycle Management (PLM) to narzędzie, które w przemyśle zbrojeniowym pełni istotną rolę w zarządzaniu cyklem życia produktów – od koncepcji po zakończenie eksploatacji. Dzięki PLM możliwe jest efektywne monitorowanie i optymalizowanie każdego etapu produkcji i użytkowania sprzętu wojskowego. Z racji wysokich kosztów implementacji tego typu systemów, precyzyjne mierzenie zwrotu z inwestycji (ROI) jest niezwykle […]

Czytaj więcej
blogpost
Artykuły

PLM w sektorze zbrojeniowym – strategiczne kroki dla CTO

Główne wyzwania w branży zbrojeniowej Branża zbrojeniowa stoi w obliczu szeregu wyzwań wynikających zarówno z czynników zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Zrozumienie tych aspektów jest kluczowe dla skutecznego zarządzania, planowania strategicznego oraz wdrażania nowoczesnych narzędzi PLM. Czynniki zewnętrzne i ich wpływ Czynniki wewnętrzne jako wyzwania technologiczne i organizacyjne Dowiedź się więcej  Przemysł zbrojeniowy a wyzwania technologiczne […]

Czytaj więcej
blogpost
Artykuły

Cyfrowa transformacja w motoryzacji: Jak PLM zmienia przemysł motoryzacyjny 

Współczesny przemysł motoryzacyjny stoi w obliczu dynamicznych zmian, wynikających z konieczności dostosowania się do globalnych trendów technologicznych, ekologicznych i ekonomicznych. Cyfrowa transformacja sektora motoryzacyjnego to proces, który odgrywa kluczową rolę w sprostaniu tym wyzwaniom. W tym kontekście zarządzanie cyklem życia produktu (PLM), dzięki cyfrowej transformacji, staje się niezbędnym narzędziem wspierającym skuteczne wdrożenie nowoczesnych rozwiązań i […]

Czytaj więcej
blogpost
Artykuły

Co oznacza Ekoprojektowanie i dlaczego jest ważne dla firm oraz środowiska? 

Poznaj znaczenie eco-designu dla biznesu i środowiska. Dowiedz się, jak zasady eco-designu, od redukcji materiałów po recykling, zwiększają zrównoważony rozwój, obniżają koszty oraz pomagają w spełnieniu regulacji, dając przewagę konkurencyjną na dzisiejszym rynku.

Czytaj więcej
blogpost
Artykuły

PLM i projektowanie modułowe: korzyści z wdrożenia zarządzania wariantami

Odkryj, jak zarządzanie wariantami rewolucjonizuje projektowanie produktów w PLM. Nasz najnowszy artykuł zgłębia, w jaki sposób modułowe podejście do projektowania i produkcji może przekształcić procesy biznesowe, oferując przewagę konkurencyjną i ulepszając zarządzanie danymi. Poznaj kluczowe korzyści, wyzwania i strategie wdrażania zarządzania wariantami, aby maksymalizować efektywność i innowacyjność w Twojej firmie. Przygotuj się na nową erę w inżynierii i zarządzaniu produktami!

Czytaj więcej
blogpost
Artykuły

Jak Windchill MPMLink usprawnia produkcję w branży motoryzacyjnej 

Optymalizacja procesów produkcji samochodów i zarządzanie złożonymi łańcuchami dostaw stanowią wyzwania, przed którymi stoi współczesny przemysł motoryzacyjny. W miarę jak sektor ten rozwija się, producenci samochodów poszukują bardziej efektywnych i elastycznych rozwiązań, aby pozostać konkurencyjnymi na dynamicznie zmieniającym się rynku. W obliczu rosnącej cyfryzacji oraz wprowadzania zasad Przemysłu 4.0, producenci samochodów poszukują i testują innowacyjne […]

Czytaj więcej
blogpost
Artykuły

Systematyczne podejście do zrównoważonego projektowania

Zrównoważone projektowanie produktów to podejście, które uwzględnia aspekty środowiskowe i ekonomiczne na każdym etapie cyklu życia produktu. Zrównoważony rozwój oraz wpływ na środowisko stały się czwartym kluczowym wskaźnikiem efektywności (KPI) w procesie tworzenia produktów, obok tradycyjnych miar, takich jak czas, koszt i jakość. Wpływ na środowisko naturalne – projektowanie dla zrównoważonego rozwoju Przyjęcie ram projektowania […]

Czytaj więcej

Zostańmy w kontakcie

Skontaktuj się